معرفی سیستم پساپالایش

علیرغم پیشرفتهای زیادی که در طراحی و تولید موتورهای احتراق داخلی و بالاخص دیزل انجام گرفته، همچنان شاهد تولید انواع ذرات ریز و سمی و گازهای خطرناک در خروجی این نوع موتورها هستیم که به صورت دوده و  اکسیدهای فوق ریز فلزی حاصل از سایش قطعات موتور و افزودنی های روغن موتور، سالانه جان میلیونها نفر را در جهان تهدید می کند. یکی از متدهای کنترل و کاهش این آلایندگیها، استفاده از سیستمهای پساپالایش است که تاریخچه آن به حدود سه دهه گذشته بر می گردد.

در این تکنولوژی با توجه به ماهیت ، عملکرد و پرفورمنس موتور دیزل، ترکیبی از سه نوع فیلتر متفاوت یعنی DPF(Diesel Particular System)، DOC(Diesel Oxidation Catalyst) و SCR (Selective Catalytic Reduction) استفاده می گردد که هر کدام وظایف مخصوص به خود را دارند.

• فیلتر دوده DPF(Diesel Particular Filter)

با پالایش گاز خروجی اگزوز از موتور، ذرات معلق در اگزوز دیزل را از بین می برد. جنس این فیلتر از نوعی سرامیک نسوز خاص با طراحی ویژه است که بر روی آن پوششی خاص از مواد ‘گرانبها مانند پلاتین و پالادیوم  قرار گرفته و در دمای 550-600 درجه سانتیگراد با تکنیک فرایند احیا (Regeneration) ذرات دوده جمع شده در خود را می سوزاند.

• فیلترDOC(Diesel Oxidation Catalyst)

کاتالیست اکسیدکننده دیزل (DOC)  ، وظیفه کاهش گازهای HC ، CO  و ذرات معلق یا PM را به عهده دارد. همانند DPF، از فیلتر با ساختار لانه زنبوری تشکیل شده که با پوشش دانسیته بالا از فلزات گروه پلاتین، عمل اکسیداسیون را انجام می دهد. این فیلتر معمولا قبل از DPF در مدار نصب می شود و قیمت نسبتا بالایی دارد.

• فیلتر SCR (Selective Catalytic Reduction)

یکی از گازهای بسیارسمی و خطرناکی که از احتراق موتورهای دیزل تولید میشود، گازهای NOX یاهمان NO و NO2 است. استفاده از فیلتر SCR همراه با ترکیب خاصی از محلول اوره ) که به نام تجاری ادبلو نیز شناخته می شود)، باعث تبدیل این گاز به NO2 و H2O میگردد.

در این سیستم، واحد ECU یا سیستم کنترلی ، مقدار NOX را توسط سنسور مخصوص دریافت کرده و سپس فرمان پاشش محلول اوره به پمپ پاشش را صادر میکند. مقدار پاشش و زمان آن توسط ECU کنترل میگردد.